Χέδερα η έλιξ ή Κισσός
Χέδερα η έλιξ ή Κισσός
Hedera helix

Ο κισσός (Hedera helix) είναι ένας αειθαλής, μακρόβιος θάμνος, συνήθως αναρριχώμενος ή έρπων. Κατάγεται από την Ευρώπη, τη δυτική Ασία και τη βόρεια Αφρική. Στην εποχή του Ομήρου ονομαζόταν και Διονύσιον, αφού ήταν αφιερωμένο στο θεό Διόνυσο. Ως αναρριχώμενο φυτό, μπορεί να αναπτυχθεί ακόμα και σε ύψος που φτάνει τα 9 μέτρα, χάρη στις εναέριες (απτικές) ρίζες που σχηματίζει και μπορεί να συγκρατείται σε διάφορα υποστηρίγματα που συναντά. Ως προς τα φύλλα, παρατηρείται το φαινόμενο της ετεροφυλλίας, δηλαδή στο ίδιο φυτό μπορεί να υπάρχουν φύλλα με διαφορετικό σχήμα (καρδιόσχημα, ρομβοειδή και τρίλοβα ή πεντάλοβα). Γενικά, φέρονται κατ’ εναλλαγή και έχουν μακρύ μίσχο. Τα άνθη είναι διατεταγμένα σε σφαιρικά σκιάδια, που μπορεί να είναι απλά ή να ενώνονται σε σύνθετες ταξιανθίες. Τη θέση τους παίρνουν οι καρποί, που είναι ράγες και περιέχουν έως και 5 σπέρματα. Οι σκούροι μοβ - μαύροι καρποί αυτοί συνιστούν τροφή για πεινασμένα πουλιά κατά τη διάρκεια του χειμώνα.

Ο κισσός αγαπά τις ημισκιερές ή σκιερές θέσεις και τα μέτρια, γόνιμα και καλά αποστραγγιζόμενα εδάφη. Μπορεί να προσαρμοστεί, βέβαια, σε διάφορες περιβαλλοντικές συνθήκες, ακόμη και ηλιόλουστες θέσεις. Αν και ανέχεται μικρές περιόδους ξηρασίας, παράγει καλύτερης ποιότητας φύλλωμα σε σχετικά υγρά υποστρώματα, ενώ συστήνεται και η προστασία του από το υπερβολικό κρύο και τους ψυχρούς ανέμους. Είναι επιρρεπής σε προσβολές από μύκητες στα φύλλα, αφίδες και μαύρα σκαθάρια της αμπέλου. Πολλαπλασιάζεται τόσο με μοσχεύματα, όσο και με σπόρο.

Ο κισσός συναντάται σε διάφορες περιοχές ως αυτοφυής, αλλά συχνά φυτεύεται χάρη στο ιδιαίτερο φύλλωμά του και τη χαρακτηριστική αναρριχητική του ικανότητα. Χρησιμοποιείται κατά κόρον για να καλυφτούν αναρριχόμενοι φράχτες, τοίχοι και πέργκολες. Ο κισσός δεν είναι παράσιτο άλλων φυτών και εξαιρετικά σπάνια προκαλεί προβλήματα σε δέντρα τα οποία τυλίγει. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί, ακόμα, και για την κάλυψη εδαφών. Σε ορισμένες περιοχές θεωρείται επεκτατικό είδος, γι’ αυτό απαιτείται τακτικός έλεγχος όσον αφορά στην εξάπλωσή του, κυρίως όταν δεν προϋπήρχε στο βιότοπο αυτό. Η κατανάλωσή του από τον άνθρωπο προκαλεί σοβαρή ενόχληση, γι’ αυτό πρέπει να αποτρέπεται.

Η χορήγηση και η κατανάλωση των φυτών και των βοτάνων πρέπει πάντοτε να γίνεται με την καθοδήγηση κάποιου ειδικού ιατρού – θεραπευτή. Οι παρούσες πληροφορίες δεν αποτελούν συμβουλές για χρήση ή κατανάλωση φυτών και βοτάνων, αλλά έχουν καθαρά ενημερωτικό σκοπό.